Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

WACO busonderneming

Oprichting WACO

Bekendmaking oprichting Waco
1930, Bekendmaking oprichting WACO

In 1930 werd de N.V. West-Friesche Auto Car Onderneming opgericht met als enige directeur J.B. Post. Na lange onderhandelingen gingen zes busondernemingen in West-Friesland samen. De ondernemers Kors, Kok, Pijper, Stapel en Akkerman verkochten hun bedrijven aan Post en werden aandeelhouder van de WACO. Het startkapitaal was fl. 220.000. De nieuwe busmaatschappij kreeg van de provincie één concessie voor alle bestaande routes (zie de afbeelding hiernaast).

Bij de onderhandelingen had Post voortdurend beklemtoond dat, als ze niet stopten met ruzie maken en niet zouden samengaan, ze op den duur hun concessies zouden verliezen. Er was een grote kaper op de kust, de in 1927 opgerichte vervoersmaatschappij 'Algemeene Transport Onderneming' (ATO), een dochteronderneming van de samenwerkende spoorwegmaatschappijen, de HIJSM en de Staats Spoorwegen.

Post heeft van meet af aan de WACO als zijn eigen onderneming beschouwd. Dit leidde in 1938 tot conflicten met de commissarissen en aandeelhouders. Post kocht de aandeelhouders voor fl. 150.000 uit.

Het bedrijf WACO

De hoofdvestiging was op Breed 35. Post moest in Hoorn lang woekeren met de beschikbare ruimte. De bussen stonden vaak op het Nieuwe Noord tegenover de WACO garage op Nieuwe Noord 56 - 60. Geen nieuwe garage maar omgebouwde pakhuizen en paardenstallen, al of niet met bovenwoning. Eind 1937 kocht Post van autobedrijf Ott en Bloemendaal de voormalige kazernegebouwen aan de Veemarkt voor meer garageruimte en voor een wachtruimte. In Enkhuizen en Andijk waren er voor de lijndiensten kleine garages.

Waco bussen op Nieuwe Noord
Ca. 1936, WACO bussen op het Nieuwe Noord

Personeelsfeest Waco
Personeelsfeest 1937

In 1937 telde de WACO ca 90 personeelsleden, uit Hoorn en daarbuiten. Over hen is weinig bekend, personeelslijsten van de WACO zijn niet bewaard gebleven. Er is een zeldzame foto van een WACO personeelsfeest (zie de afbeelding hierboven). Ondanks een oproep in het kwartaalblad van 'Oud Hoorn' bleef de meerderheid van de daarop afgebeelde personen onbekend. Het valt op dat Post na 1930 nauwelijks via advertenties personeel wierf. Waarschijnlijk kwam er in de crisisjaren genoeg aanbod via het eigen personeel. In de jaren '20 (van de vorige eeuw) zocht Post via advertenties jonge conducteurs die via een interne opleiding later chauffeur werden.

In 1937 gaf Post in een lokale krant hoog op over de voorzieningen voor chauffeurs en andere investeringen. Mogelijk was er vanaf 1930 op Breed 35 een onderkomen voor chauffeurs en conducteurs. Eerder was de bus hun pauzeverblijfplaats. Het personeel kon - als het erg koud was- een kop soep bij mevrouw Post halen. Als het financieel mogelijk was dan investeerde Post graag in nieuwe bussen. Ook zorgde hij er voor dat bij een ongeluk de WACO en de passagiers goed waren verzekerd.

Voor zijn personeel was Post de veeleisende man, die altijd uit was op de hoogst mogelijke opbrengst. Bussen mochten niet lang stilstaan; lijndienstbussen konden ook voor bijzonder groepsvervoer, schoolreisjes, of verenigingsactiviteiten worden ingezet. Kenmerkend was zijn keuze voor een nachtfeest voor het personeel bij het 15 jarig bestaan van 'zijn bedrijf', dan hoefde de WACO diensten er niet onder te lijden. Kritiek werd nauwelijks gehoord, naar hun baas toe toonde het personeel een opvallende loyaliteit .

Waco bus ongeluk
1935, Een WACO bus in Venhuizen in botsing met de motortram Hoorn - Venhuizen - Grootebroek