Hoornse Gevelstenen en andere Huistekens

Gevelstenen in het Westfries Museum

Pagina 189-190

Een steen met een voorstelling van bomen en herten met de tekst “Int gron wont Anno 1631”. Waarschijnlijk bevat de tekst een verschrijving en had er Int gro[e]n[e] wout moeten staan.
Afkomstig van Gerritsland 91

 

De originele gevelsteen met drie tulpen, afkomstig van Grote Noord 13, waar zich thans de St. Cyriacus- en Fransiscuskerk bevindt. Zie voor de replica van deze steen Achterom (zie bladzijde 14).

 

Een steen met daarop afgebeeld een aan de wal afgemeerde, met turf geladen praam en een man en vrouw.
De steen is voorzien van het jaartal 1631. Waarschijnlijk afkomstig van Grote Oost 14 of 16.

 

Een steen waarvan de afbeelding gezien de weergegeven attributen en de symbolische combinatie daarvan een smederij moet voorstellen. Een door zijn grootte dominant uitgebeelde kat houdt een ijzeren hijswiel met vier spaken in een smidsvuur.
De loop, de uitgeholde buitenomtrek van het wiel waarin het hijstouw zich bevindt, is duidelijk te onderscheiden. Deze wielen werden en worden in grotere of kleinere uitvoering gebruikt in eenvoudige hijs- en takelwerktuigen. Een dergelijk wiel kan op eenvoudige wijze aan een haak van een hijsbalk of loopkat worden opgehangen.
De kat zou dan ook symbolisch kunnen duiden op zo'n loopkat. Bovenin (top)gevels in Hoorn zijn nog enkele historische houten hijsbalken en ijzeren 3-armige hijsbeugels met een haak te vinden. Voorts is opmerkelijk dat de huidige brancheorganisatie van erkende verhuizers (Savam) exact het hier afgebeelde 4-spakige hijswiel als haar logo voert. De twee gekrolde ornamentachtige attributen onderin het beeld zijn geen liggende renaissancekrollen (of -krullen). Daar zijn zij te onregelmatig voor. Ook zijn zij niet gelijkvormig, en ten slotte is een liggende stand dergelijke krullen vreemd. Waarschijnlijker is dat zij op gestileerde wijze de vlammen van een smidsvuur voorstellen.
Links in de bovenhoek is een gekroonde smidshamer afgebeeld. Rechts bovenin is eveneens een nog altijd gangbaar smidswerktuig weergegeven: een smeedtang. De steen draagt het jaartal 1620 en is dus vermoedelijk afkomstig van een smederij uit de zeventiende eeuw. Dit is de één van de twee Hoornse stenen uit die periode die het smidsvak als onderwerp hebben. Er waren nog meer smederijen in Hoorn, bijvoorbeeld een hoefsmid in West 36.
Deze gevelsteen is afkomstig van een voormalige gevel van Grote Oost 125.