Meer dan een eeuw actief voor Hoorns erfgoed

Kwartaalblad 2013 nr.4   (december)

kwartaablad Oud Hoorn 2013 - 4

Bij de voorplaat:

Pag. 153
De voorpagina van het decembernummer toont de Hoornse schouw met registratienummer HN 1. Voor deze afbeelding werd gekozen naar aanleiding van de najaarsledenvergadering. Na de pauze van deze vergadering verzorgde Anita Muller een inleiding over de geschiedenis van onze stad aan het water, het belang van havens en het behoud van historische schepen. Na afloop van de vergadering was er gelegenheid om het pas geopende Centrum Varend Erfgoed op het Oostereiland te bezichtigen. Zowel de in 1916 gebouwde Hoornse schouw HN 1 als ook de in 1920 gebouwde HN 2 deden op dat moment mee aan de Bontekoeraces. Daarom ter compensatie een afbeelding van een stukje varend erfgoed op de voorpagina.

Bodediensten op de Vale Hen

Snijder, Dick
Pag. 156-161
Rond 1900 waren er in Hoorn meer dan twintig bestel- of veerhuizen om goederen op te halen of weg te brengen. Dit had alles te maken met de ruim 120 bodediensten die in oostelijk West-Friesland actief waren. Zo’n tien jaar later waren er al minder veerhuizen en verzamelden de bodediensten zich vooral rond het Breed. Dagelijks kwamen zo’n zestig bodes naar Hoorn, waarvan sommige meerdere keren per week.
Aanvankelijk maakten de bodes gebruik van paard en wagen of zelfs ook een
handwagen met een trekhond ervoor. Door de toenemende verkeersdrukte moesten de bodes met hun voertuigen uitwijken naar de Vale Hen. Daar vestigden zich vervolgens het Centraal Veerhuis en het Hoornse Veerhuis. Na de Tweede Wereldoorlog waren er minder bodediensten overgebleven. Doordat in de loop der tijd veel mensen over en eigen auto beschikten en het openbaar vervoer een vertakter netwerk kreeg, waren er steeds minder bodediensten nodig. In de jaren zestig verdween de laatste bodedienst en is de Vale Hen definitief een parkeerterrein geworden. Dick Snijder beschrijft in een uitvoerig verhaal de historie van de bodediensten in en rond Hoorn.

Henricus Bruno, beroemd dichter en conrector in Hoorn

Leek, Ben
Pag. 162-166
Hendrik Bruno werd rond 1620 geboren als telg uit een familie van predikanten uit de buurt van Edam. Na zijn opleiding aan de Latijnse school, waarschijnlijk in Alkmaar waar zijn vader beroepen was, ging hij samen met zijn oudere broer Jan theologie studeren in Leiden. Hendrik onderbrak zijn studie op 18-jarige leeftijd om in dienst te treden bij Constantijn Huygens. Via baantjes aan de Latijnse scholen in Alkmaar en Rhenen kwam Henricus in 1649 in Hoorn terecht als conrector op de Latijnse school. Hij was toen 30 jaar oud en werd binnengehaald als de nieuwe sterke man die de school uit het slop moest halen. Na een carrière als leraar in Hoorn komt Bruno op 22 april 1664 tijdens een bezoek aan Alkmaar te overlijden. Hij wordt in de Grote Kerk in Hoorn begraven. Zijn boekenbezit wordt door de Hoornse uitgever en boekhandelaar Isaacsz. Van de Beeck op 15 juli 1664 geveild. Ben Leek geeft in zijn verhaal een uitvoerig overzicht van het leven van Henricus Bruno.

Philips Telecommunicatie Hoorn

Schaaf, Rom van der - Jaap Groeneveld
Pag. 167-169
Enkele jaren geleden, juist voordat Philips zich terugtrok uit het laatst overgebleven restant van Philips Telecommunicatie Industrie te Hilversum (PTI) nam een aantal oud-werknemers het initiatief om historisch archiefmateriaal te redden. Daaruit vloeide ook voort het beschrijven van de geschiedenis in de vorm van een boek. In maart van dit jaar zal het boek, met als titel “Overschakelen, het verhaal van Philips Tele-communicatie” verschijnen. Deze tak van Philips is ooit ook in Hoorn gevestigd geweest. Reeds in 1961 ging de productie van start in twee fabriekshallen aan de Dr. Van Aalstweg. In 1962 werd er een tweede hal bijgebouwd en werden er plannen gemaakt voor de bouw van een fabriek aan de Holenweg. Begin 1964 wordt dit complex in gebruik genomen en eind jaren ’80 werken hier maar liefst zo’n 500 mensen. Door allerlei oorzaken wordt de fabriek in Hoorn aan het eind van de jaren ’90 door Philips afgestoten.
Oud-Philips-medewerkers Rom van der Schaaf en Jaap Groeneveld vertellen het verhaal over het wel en wee van Philips Telecommunicatie.

Fabrieken aan het Keern

Wiggelaar, Wil
Pag. 172-177
Enige tijd geleden kreeg Wil Wiggelaar een foto in handen die een beeld geeft van de tabak- en sigarenfabriek van de fa. Johan Smit en zonen. Deze fabriek moest gevestigd zijn geweest aan het Keern, ter hoogte van het huidige BP-benzinestation. Voor Wil was de vondst van deze foto aanleiding zich nader te verdiepen in zowel de historie van de fabriek als ook wat zich verder heeft afgespeeld op deze plaats. Zo werd o.a. door haar ontdekt dat hier ook een sigarenkistenfabriek actief is geweest. En ook een exportslachterij annex worstfabriek. Uit de recente historie is bekend dat Dirk Huysen hier zijn Hoornse Motorenhandel vestigde. Het benzinestion dat oorspronkelijk onder de naam HOBI door Piet Peetoom werd opgezet bestaat nog steeds. Herkenbare foto’s illustreren de beschrijving van dit tot nu toe onbekende stukje Hoorn.

Verder in dit kwartaalblad

Op zoek naar Carl Fahringer
Een unieke zilveren boekband uit Hoorn
Monumentenprijs Oud Hoorn 2013
Een koene Hollander
Monumentenkalender 2014

Overige rubrieken Voorwoord
Bestuursmededelingen
Stadsbeeld, restauraties, wijzigingen en verval
Het documentatiecentrum van Oud Hoorn
Lezers schrijven
Inhoudsopgave 2013
Hoe Hoorn veranderde

Bekijk of download de PDF versie (7.09 MB - Opent in nieuw venster)


NB Alleen artikelen ouder dan een jaar zijn beschikbaar in het PDF formaat!
Download hier de gratis Acrobat PDF Reader.Bekijk ook: Auteursrechten

 

 

Leden van de Vereniging Oud Hoorn ontvangen het Kwartaalblad op het huisadres. Losse nummers, voorzover voorradig, zijn verkrijgbaar gedurende de openingsuren van het Oost-Indisch Pakhuis.

Kwartaalbladen t/m 2000 prijs per stuk € 4,50
Kwartaalbladen 2001 tot nu, prijs voor leden € 4,50
Kwartaalbladen 2001 tot nu, prijs voor niet-leden € 7,50

Vrijwel alle kwartaalbladen zijn in te zien in ons archief in het Oud Hoorn verenigingsgebouw.
Kwartaalblad index 1979 t/m 2004, Arie van Zoonen
Samenvattingen 2002-2013, Frans Zack
Samenvattingen 2014-2024, Ben Leek
PDF versies 1979-2009 en database artikelen Kennisbank, Gerard van Stijn