Gestelde vragen aan Vereniging Oud Hoorn

Wie was de eerste Van Foreest uit de bekende Foreestenfamilie die zich vestigde in Hoorn? Jacob van Foreest of zijn zoon Jan van Foreest?

Afbeelding: Jacob van Foreest (1556-1624), portret, 1611 Alkmaar. Stedelijk Museum Alkmaar (bruikleen Stichting Van Foreest en Van Egmond van de Nijenburg). Rechtsboven in het schilderij van Jacob Waben staat het heraldisch wapen van de famile Van Foreest met dekkleden en een helmteken dat wordt bekroond met een rond schildje waarop ook weer het familiewapen: in goud een rode hoekige dwarsbalk.

Antwoord: Jacob van Foreest is de eerste Van Foreest geweest die zich in Hoorn vestigde.
Jacob van Foreest (٭Alkmaar, 18 december 1556 - † Alkmaar, 26 juni 1624) was vroedschap van Alkmaar en de secretaris van de Gecommitteerde Raden van Holland in het Noorderkwartier. Op 5 oktober 1584 wordt Jacob van Foreest voor het leven aangesteld als secretaris van het College van Gecommitteerde Raden van West-Friesland. In de functie van secretaris was Jacob van Foreest hoofdverantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van het Noorderkwartier. Omdat het College zetelde in Hoorn, woonde Jacob van Foreest een deel van zijn leven in Hoorn. Het familiearchief Van Foreest (in Regionaal Archief Alkmaar als bruikleen van de Stichting Van Foreest en Van Egmond van de Nijenburg) bevat een verzameling brieven van Jacob aan zijn zoon Jan uit de periode 1603-1624.
De oudste brief uit 1603 aan zoon Jan schrijft Jacob vanuit Hoorn. Een tweede brief uit 1609 is ook in Hoorn geschreven. Uit deze brief blijkt bovendien dat de vrouw van Jacob, Maria van Egmond van de Nijenburg, eveneens in Hoorn verbleef.
Door zijn betrekking als secretaris van de GR moet Jacob huisvesting in Hoorn hebben gehad.
Dat kan niet anders. In die zin vestigde hij zich in Hoorn. Nadat zoon Jan op 25-02-1611 tot tweede secretaris van de Gecommitteerde Raden van Holland in het Noorderkwartier werd benoemd, schrijft Jacob zijn meeste brieven in Egmond. Jacob heeft ook altijd zijn belangen in Alkmaar en omgeving gehouden.

Jacob van Foreest legde de basis voor het monopolie dat de familie Van Foreest gedurende 133 jaar zou hebben op het ambt van secretaris van het College. Iedere keer werd dezelfde procedure toegepast: de zoon werd eerst aangesteld als tweede secretaris, zodat hij zijn vader automatische opvolgde na diens overlijden. Zoon Jan volgde zijn vader na diens dood in 1624 op. Daarna zou het ambt nog worden bekleed door zijn kleinzoon Dirk, achterkleinzoon Jacob en achter-achterkleinzoon Dirk.

Jan van Foreest (٭Alkmaar, 4 oktober 1586 – † Hoorn, 27 oktober 1651) was vroedschap en burgemeester van Hoorn, lid van de Heren XIX van de West-Indische Compagnie namens de Kamer van de WIC in het Noorderkwartier. Tweede secretaris (1611) van de Gecommitteerde Raden van Holland in het Noorderkwartier tot hij in 1624 zijn vader opvolgde als secretaris van de Gecommitteerde Raden van Holland in het Noorderkwartier. Op 05-08-1638 kreeg Jan benoeming tot raadsheer van de Hoge Raad van Holland en Zeeland, dat werd beëindigd door zijn overlijden in 1651. Daarnaast was hij hoofdingeland van de Heerhugowaard en van de Schermer.

Bronnen:
- Wikimedia Commons, file Jacob van Foreest
- rkd.nl Afbeeldingsnummer IB00034267 (Rijksdienst Kunsthistorische Documentatie gevestigd in Den Haag.)
- http://resources.huygens.knaw.nl/repertoriumambtsdragersambtenaren1428- 1861/app/personen/6573.
- Medewerking van Peter Swart m.b.t. het familiearchief Van Foreest: Zie https://www.regionaalarchiefalkmaar.nl/images/Documenten/Artikelen/transcripties/overige/Brieven-aan-Jan-van-Foreest.pdf